Το είδος της βελανιδιάς που κυριαρχεί στο βελανιδοδάσος Ξηρομέρου είναι η ήμερη βελανιδιά, οι καρποί της οποίας μέχρι πριν 30 – 40 χρόνια χρησιμοποιούνταν για την κατεργασία δερμάτων, λόγω μιας ουσίας που περιέχουν, την τανίνη. Για τον λόγο αυτό οι κάτοικοι των γύρω χωριών κάθε χρόνο μάζευαν τον καρπό της βελανιδιάς και στη συνέχεια τον εμπορεύονταν σε εργοστάσια κατεργασίας δερμάτων κερδίζοντας ένα σημαντικό εισόδημα. Ταυτόχρονα ένα τμήμα του καρπού της βελανιδιάς που δεν ήταν εμπορεύσιμο χρησιμοποιούνταν ως ζωοτροφή στην τοπική κτηνοτροφία καθώς είναι πλούσιο σε θρεπτικές ουσίες. Σήμερα η κατεργασία των δερμάτων γίνεται με χημικά μέσα, ενώ οι κτηνοτρόφοι προμηθεύονται ζωοτροφές ξενικής προέλευσης και αμφιβόλου ποιότητας, όπως είναι τα διάφορα φυράματα, ή άλλου είδους σκευάσματα. Έτσι, η συλλογή του βελανιδιού έχει σταματήσει.

  

ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑΣ (του Τσάρκου Α. Χαράλαμπου)

1. Πλατύφυλλη βελανιδιά: Quercus conferta

 Τη βελανιδιά αυτή τη συναντούμε στη βορειοανατολική πλευρά του Ξηρομέρου, κυρίως στην περιοχή μεταξύ Αετού  και Κατούνας όπως και στα Ακαρνανικά όρη, κυρίως στους πρόποδες έως τον Αμβρακικό.

2. Απόδισκος βελανιδιά: Quercus sesiliflora

 Αυτή η βελανιδιά την συναντούμε σε όλο σχεδόν το Ξηρόμερο σε μέσο και μεγάλο υψόμετρο. Γενικά όμως είναι πιο σπάνιο είδος δεδομένου ότι είναι απαιτητικό είδος σε υγρασία και βάθη και γόνιμο έδαφος. Έχουν απομείνει μεμονωμένα δέντρα. Αξίζει να σημειωθεί ότι έχει τεράστια γεωγραφική εξάπλωση στην Ευρώπη από τη νότια Σουηδία έως τη Σικελία και τη βορειοανατολική Πελοπόννησο, όσον αφορά την ανατολική Μεσόγειο και φυσικά την περιοχή μας. τα προβλήματα που αντιμετωπίζει το είδος αυτό στο Ξηρόμερο είναι το διαβρωμένο έδαφος και η αλλαγή του κλίματος. Τη συναντούμε από τη λοφοσειρά της Βελαώρας του Αστακού και σε όλο το υπόλοιπο Ξηρόμερο.

3. Ποδισκοφόρος βελανιδιά: Quercus pedunculata

 Το είδος αυτό που λέγεται και «Ρουπάκι» είναι εξαιρετικά σπάνιο και το συναντούμε μεμονωμένα κυρίως σε ρεματιές και γενικά στα πιο υγρά και δροσερά μέρη του Ξηρομέρου.

4. Ποδισκοφόρος - Πιλιματοφόρος βελανιδιά: Quercus pedunculiflora

 Είναι παρόμοιο είδος με το προηγούμενο και στις περιβαλλοντικές απαιτήσεις που έχει. Το είδος αυτό για το Ξηρόμερο είναι σχετικά κοινό μιας και το συναντούμε παντού σε όλη την επαρχία και σε όλες τις υψομετρικές ζώνες της περιοχής.

5. Ευθύφλυος βελανιδιά: Quercus cerris

 Το είδος αυτό το συναντούμε σε πολλές περιοχές του Ξηρομέρου σε σχέση όμως με την ομάδα των πιλιματοφόρων βελανιδιών (όπως η ήμερη), είναι πιο σπάνια. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε καλές συνθήκες περιβάλλοντος μπορεί να γίνει πολύ μεγάλο δέντρο που μπορεί να ξεπεράσει τα 30 μ. ύψος.

6. Ήμερη βελανιδιά: Quercus aegilops.v – tipica.v – macrolepis

 Το είδος αυτό είναι η γνωστή σε όλους μας βελανιδιά, που έχει τεράστια σχεδόν καθολική εξάπλωση στην επαρχία Ξηρομέρου, αλλά και σε όλο τον Νομό. Παλαιότερα σχημάτιζε αμιγή και μεικτά δάση με άλλα φυλλοβόλα ή αείφυλλα σε όλη την επαρχία σε χαμηλό και μέσο υψόμετρο από τη νήσο Πεταλάς του Αστακού έως τον Αμβρακικό και τον κάμπο Λεσινίου ως τον κάμπο του Αγρινίου.

7. Μακεδονική βελανιδιά: Quercus Macedonica

 Είναι ένα είδος που οι ειδικοί το τοποθετούσαν αρχικά στην Μακεδονια και την Ήπειρο. Προς ευχάριστη έκπληξη όμως το συναντούμε και στο Ξηρόμερο, κυρίως στον πυρήνα του βελανιδοδάσους Πρόδρομος – Αγράμπελο, κτλ.

8. Αγριοβελανιδιά: Quercus Crenata

 Είναι είδος παρόμοιο με την ήμερη βελανιδιά που το συναντούμε κυρίως σε ασβεστολιθικές και ξερές πλαγιές και υψίπεδα του Ξηρομέρου.

9. Quercus brachyphylla

 Συναντούμε το είδος αυτό σε όλο το Ξηρόμερο κυρίως στις πιο πετρώδεις και ξηρές πλαγιές.

10. Αριά: Quercus ilex

 Είναι η γνωστή αείφυλλη βελανιδιά που συναντάται σε πολλές περιοχές του Ξηρομέρου κυρίως όμως σε αείφυλλες ζώνες, σε ρεματιές και υγρές πλαγίες των βουνών του Ξηρομέρου.

11. Πουρνάρι: Quercus coccifera

 Είναι το γνωστό πουρνάρι.

12. Χρυσοβελανιδιά: Quercus  pubesceus

Δέντρο κοινό σε όλο το Ξηρόμερο όπου ζουν και οι δύο ποικιλίες του η τυπική (pubesceus) και η anatolica.